Yünüm Böğet Çoban Bayramı 2-3 Eylül’de

Her yıl geleneksel olarak düzenlenen Yünüm Böğet Koyun Yıkama Çoban Bayramı, bu yıl da Tefenni Hasanpaşa Köyü’nde düzenlenecek. Yüzyıllardır geleneksel olarak sürdürülen Çoban Bayramı, aynı zamanda Türk Milleti’nin misafirperverliğini ve dayanışma kültürünü de yansıtıyor. Çobanların bayramını olarak kabul edilen bu gelenek, her mevsim sonunda çobanların, koyunları sahiplerine teslim etmeden önce yıkamasını, temizlemesini ve süslemesini içeriyor.

Burdur’un Tefenni ilçesine bağlı Hasanpaşa Köyü’nde gerçekleştirilen ‘Yünüm, Böğet, Koyun Yıkama Çoban Bayramı Kültür Şenlikleri” her yıl renkli görüntülere sahne oluyor. 750 yıldır sürdürülen “Yünüm Böğet” törenleri Orta Asya’ya kadar uzanıyor. Yünüm, Böğet, Koyun Yıkama Çoban Bayramı Kültür Şenlikleri  bu yıl 2-3 Eylül 2023’te yine Hasanpaşa Köyü’nde yapılacak.

Törenden önce hazırlıklar başlar. Çobanlar kendilerine en çok bağlı olan ve “elcik” denilen koyunları seçer, onları, lokum, şeker, arpa ile özel olarak beslerler. Elcik koyunlar, aşı taşı denilen ve Beydağlarında bulunduğu belirtilen bir taştan elde edilen kızıl boyayla boyanır, çan, püskül ve boncuklarla süslenir.

‘Yünüm Böğet’ gününden bir gün önce çobanlar, tatbikat yaparlar. Sürüyü otlatan çoban, sürüsünün önünde çobanlara özgü nara ve manileriyle koyunları tepeden aşağıya koşarak indirmeye çalışırlar. Bu, bir nevi koyunların böğete indirilme denemesidir. Çoban sürünün önünde koşar. Yakınları ise sürünün arkasından silah atarak gürültü çıkarırlar ve sürü yokuş aşağı çobanın arkasından böğete doğru koşar. Önce çoban suya girer, sonra koyunlar. Buradaki başarı, yüzlerce koyundan oluşan sürünün tamamının çobanın arkasından kendiliğinden suya girmesidir.

Her yıl ilgiyle izlenir, çobanın peşinden suya girecek olan koyunların tavrı. Burada önemli olan, çobanın arkasından tereddüt dahi etmeden suya girebilen koyun sürüsüdür. Elbette burada sadece koyunların meziyetleri değil, çobanların meziyetleri de dillendirilir. Çobanlar sürülerini nerelerde otlattılarsa, ne gibi sırları varsa hepsini bu geçiş sırasında anlatırlar.

Koyunu suya en güzel atlayan çoban, koyununu sırtına alarak sudan geçirir ve ona methiyeler dizer. Koyunu suya kötü girerse de onunla biraz sitemli konuşur.

Her yıl mevsim bitiminde çobanlar tarafından koyunlar sağlıkları için yıkanır ve yünleri temizlenir. Tertemiz olan koyunlar, törenle sahiplerine teslim edilir. Elbette yıkama etkinliğinden önce evlerde de hazırlıklar yapılır. Etkinliğe gelecek misafirler için yemekler pişirilir, evler temizlenir. Çobanlar sudan çıktıktan sonra yakınlarıyla birlikte en yeni elbiselerini giyerler.